Pracownik, którego zwolniliśmy z pracy i któremu wypłaciliśmy odprawę, został przywrócony do pracy. Pracownik otrzymał, oprócz bieżącego wynagrodzenia, także pensję za dwa miesiące pozostawania bez pracy. Z chwilą przyjęcia go z powrotem wyraził zgodę na potrącenie z wynagrodzenia wypłaconej odprawy, która była opodatkowana, a od której nie odprowadzono składek na ZUS. Jak rozliczyć tę wypłatę? (F.R., Radom)

Wynagrodzenie z tytułu przywrócenia pracownika do pracy jest to przychód ze stosunku pracy i dlatego pracodawca musi rozliczyć je z podatku dochodowego i składek ZUS. Odprawę należy potrącić od dochodu netto pracownika.

Pracownik, który nie zgadza się z uzasadnieniem wypowiedzenia umowy o pracę, ma prawo zwrócić się do sądu pracy o przywrócenie go do pracy lub o odszkodowanie. Jeżeli sąd, po rozpatrzeniu sprawy, uzna na korzyść pracownika, to stosownie do jego żądania – orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia (umowy na czas nieokreślony). W przypadku gdy umowa uległa już rozwiązaniu – może przywrócić pracownika do pracy na poprzednich warunkach bądź przyznać odszkodowanie (art. 45 § 1 Kodeksu pracy).

Pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy, przysługuje wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy, nie więcej jednak niż za dwa miesiące, a gdy okres wypowiedzenia wynosił trzy miesiące – nie więcej niż za jeden miesiąc. W przypadku rozwiązania umowy o pracę z pracownikiem objętym ochroną, do którego zaliczamy pracownika, któremu brakuje nie więcej niż cztery lata do osiągnięcia wieku emerytalnego i nabycia prawa do emerytury, pracownicę w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego, wówczas wynagrodzenie przysługuje za cały czas pozostawania bez pracy. Dotyczy to również przypadku, gdy rozwiązano umowę o pracę z pracownikiem – ojcem wychowującym dziecko w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego albo gdy rozwiązanie umowy o pracę podlega ograniczeniu z mocy przepisu szczególnego, np. związkowcy (art. 47 K.p.).

Przywrócenie do pracy to nic innego jak wznowienie stosunku pracy, pod warunkiem jednak zgłoszenia przez pracownika gotowości niezwłocznego podjęcia pracy w ciągu siedmiu dni od przywrócenia.

Kodeks pracy określa należność dla przywróconego pracownika jako „wynagrodzenie”, a nie odszkodowanie. Dlatego też nie należy stosować zwolnienia ani z podatku dochodowego, ani ze składek na ZUS. Ma to związek z reaktywacją stosunku pracy, czyli powrotem do pracy pracownika niesłusznie zwolnionego. Odszkodowanie natomiast należy przyznać, gdy powrót nie następuje. Wynagrodzenie wypłacone przywróconemu pracownikowi na podstawie wyroku sądowego stanowi u niego przychód ze stosunku pracy, w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W miesiącu wypłaty (postawienia do dyspozycji) pracodawca jako płatnik ma obowiązek pobrać zaliczkę na podatek oraz składki na ZUS. W przedstawionym stanie faktycznym pracownik wyraził pisemną zgodę na potrącenie odprawy pieniężnej, którą wcześniej pobrał i która została opodatkowana. Pracodawca musi więc pamiętać, aby przy ustalaniu zaliczki dokonać odliczenia od dochodu z tego tytułu. Należy bowiem odzyskać nadpłacony podatek. Jeżeli podatnik dokonał zwrotu nienależnie pobranych świadczeń, które uprzednio zwiększyły dochód podlegający opodatkowaniu, przy ustalaniu wysokości podatku (zaliczek) płatnicy, którymi są zakłady pracy, zleceniodawcy czy rolnicze spółdzielnie produkcyjne, odejmują od dochodu kwotę dokonanych zwrotów, łącznie z pobranym podatkiem (zaliczką) (art. 41b ustawy o podatku dochodowym). Dlatego też dochód należy pomniejszyć o kwotę odprawy – brutto.

Odprawa zostanie potrącona z wynagrodzenia pracownika, zgodnie z regułami art. 91 § 2 pkt 1 Kodeksu pracy, czyli jako potrącenie na rzecz pracodawcy, za zgodą pracownika wyrażoną na piśmie. Przy dobrowolnych potrąceniach na rzecz pracodawcy kwota wolna odpowiada wysokości minimalnego wynagrodzenia netto (po odliczeniu wszystkich składek na ZUS oraz zaliczki na podatek).

Podstawa prawna

* art. 91 § 2 pkt 1 Kodeksu pracy

* art. 41b ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 1387)

Joanna Skrobisz

Więcej – tylko w GN nr 4 (e-wydanie)

Pozostałe artykuły w numerze 4/2020:

• Pełnym Głosem: Dyscyplinarki. Leczenie grypy cholerą
• Felieton: Ile kosztuje studniówka?
• Dariusz Piontkowski zapala zielone światło dla likwidacji szkół? „Nie ma zakazu”
• Przedstawiciele ZNP spotkali się z Mirosławą Stachowiak-Różecką
• MEN chce rozmawiać o zmianach w postępowaniach dyscyplinarnych. ZNP ma projekt
• Zmiany w dyscyplinarkach. „Solidarność” chce w ogóle zlikwidować komisje! To groźne!
• Wywiad: Wspaniale jest wiedzieć, że jesteśmy dla kogoś ważni
• Nauczycielskie świadczenia rosną. Na ile może liczyć „kompensówkowicz”?
• My, ZNP, jako TON byliśmy częścią Polskiego Państwa Podziemnego. Trzeba o tym przypomnieć
• W krakowie podwyżki dla pracowników oświaty, a w Limanowej wypłacono w końcu zaległe motywacyjne
• Ranking szanowanych zawodów według CBOS. Na 7. miejscu nauczyciele – pół roku po strajku
• „Godne praca, płaca i emerytura”. Priorytety OPZZ na 2020 r.
• Rozmowa: Degradacja zawodu jest widoczna, a politycy to wykorzystują
• Torunianie świętują 100. rocznicę powrotu miasta do Macierzy
• Po ponad 40 latach pracy w szkole nadal jestem u siebie
• Jak Związek na ziemi lubuskiej kultywuje pamięć o nauczycielach TON i pionierach oświaty
• Szkoła ponadpodstawowa. „Oswajanie” nowej podstawy programowej (5)
• Bolączki po reformie
• Nasza historia. 100 lat Związku Nauczycielstwa Polskiego w Toruniu
• Edukacja oparta na dowodach: Obietnice bez pokrycia
• Awans zawodowy. Co jest prawdą, a co fałszem – procedura po zmianie przepisów
• Polacy na Syberii. Edukacyjna rola polonijnych zespołów folklorystycznych
• Bliżej prawa: Po zdrowotny do Strasburga?