Nauczyciel, patriota, piłsudczyk – Julian Aleksander Smulikowski, ps. Kotwicz


W tym roku obchodzimy 140. rocznicę urodzin Juliana Smulikowskiego, współzałożyciela oraz twórcy potęgi i znaczenia Związku. Jego zasługi dla Niepodległej są wciąż niedoceniane

Julian Aleksander Smulikowski urodził się we Lwowie 24 kwietnia 1880 r. w zubożałej rodzinie szlacheckiej herbu Kotwicz (Kotwicz był także jego pseudonimem konspiracyjnym). Był nie tylko działaczem oświatowym, ale przez lata pozostawał również czynnym nauczycielem i wychowawcą młodzieży. Ponadto na przełomie XIX i XX w. stał się także uczestnikiem ruchu niepodległościowego. Jego zasługi dla Niepodległej są wciąż niedoceniane. A był Julian Aleksander Smulikowski przecież jednym z członków i należał współtwórców Związku Walki Czynnej (1908 r.), pierwszej organizacji od czasów powstania styczniowego, która pod zaborami przygotowywała się do czynnej walki o niepodległość Polski. Przypomnijmy, że Związek Walki Czynnej powstał we Lwowie z inicjatywy Józefa Piłsudskiego.

Późniejszy wiceprezes Związku Nauczycielstwa Polskiego jeszcze w czasach studiów w seminarium nauczycielskim we Lwowie stworzył tajną organizację patriotyczną, w której szeregach działali m.in. Mieczysław i Tadeusz Opałkowie (znani potem legioniści i działacze niepodległościowi). W 1901 r. Smulikowski założył wraz z Bolesławem Popowiczem (później generałem WP) niepodległościową organizację nauczycielską Sprzysiężenie Nieprzejednanych, która działała na terenie Lwowa.

(…)



dr Piotr Wierzbicki, ZNP Kraków-Śródmieście

Więcej – tylko w GN nr 18-19 (e-wydanie)



Pozostałe artykuły w numerze 18-19/2020: