Przedwojenny nauczyciel gimnazjalny i uczestnik tajnych kompletów Marian Batko stał się symbolem heroicznej postawy polskich pedagogów w czasie okupacji niemieckiej. Dlaczego jego postać jest tak ważna?

75. rocznica wyzwolenia niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz-Birkenau jest jedną z najważniejszych rocznic obchodzonych w 2020 r., bowiem w tym roku mija również 75 lat od zakończenia II wojny światowej oraz przypada 100. rocznica bitwy warszawskiej. Dla nauczycieli i Związku Nauczycielstwa Polskiego jest to Rok Tajnej Organizacji Nauczycielskiej (TON to kryptonim ZNP w czasie okupacji). Przypomnijmy, że plan utworzenia niemieckiego obozu w Oświęcimiu zrodził się w 1939 r. we Wrocławiu w ówczesnym Urzędzie Wyższego Dowództwa SS i Policji, któremu przewodniczył Erich von dem Bach-Zelewski (późniejszy dowódca niemiecki tłumiący krwawo Powstanie Warszawskie w 1944 r.). Pierwotnie obóz miał być przeznaczony dla polskiej inteligencji, m.in. nauczycieli i profesorów uczelnianych oraz więźniów politycznych (zamordowano tam 150 tys. Polaków). Jego budowę rozpoczęto na początku 1940 r., a pierwszy transport 728 polskich więźniów z Tarnowa przybył tam 14 czerwca 1940 r. Kolejne decyzje niemieckich władz spowodowały, że obóz był powiększany, a jego pierwotna funkcja ulegała zmianie na obóz dla jeńców sowieckich (zginęło ich 15 tys.), Romów (zginęło 23 tys.), a następnie na obóz zagłady dla Żydów (zamordowano ich 1,1 mln).

(…)

 

Dr Piotr Wierzbicki

ZNP Kraków-Śródmieście

 

Cały tekst – GN nr 5 (e-wydanie)

Pozostałe artykuły w numerze 5/2020:

• Pełnym głosem. Nigdy więcej! Lekcja prawdy
• 75 lat później. Cały świat patrzy na były obóz Auschwitz…
• Felieton. Razem, starzy przyjaciele
• Subwencja musi wzrosnąć o prawie 800 mln zł. Tyle potrzeba na podwyżki!
• ZNP zaprosił ponad 60 pedagogów z całego świata do odwiedzenia Muzeum Auschwitz
• Choroby zawodowe nauczycieli. Co roku odnotowuje się około 300 przypadków przewlekłych chorób narządu głosu
• Rozmowy w MEN o postępowaniach dyscyplinarnych
• W Davos o uczniach i szansach na lepsze życie
• Bank ma problemy. Rząd ratuje finanse samorządów subwencją oświatową
• Matematyka po reformie. Dwa – trzy roczniki będą miały gorzej, zanim nauczyciele odnajdą się w tych zmianach
• Ruchy kadrowe? Mogą dotyczyć przede wszystkim młodych nauczycieli
• W świecie emocji. Jak sobie z nimi radzić?
• Samorządowcy z ZMP kontra niepubliczne przedszkola
• Awans zawodowy. Co jest prawdą, a co fałszem – procedura po zmianie przepisów
• Bliżej prawa. Casus. Zróżnicowanie podstawy prawnej rozwiązywania umów o pracę z nauczycielem
• Pytania do eksperta. Podstawa wymiaru trzynastki