Jestem dyplomowaną nauczycielką z ponad 20-letnim doświadczeniem. Za efekty w pracy zawodowej byłam niejednokrotnie nagradzana. Obok mnie w przedszkolu pracują młodzi nauczyciele. We wrześniu br. otrzymałam wypowiedzenie na podstawie art. 20 KN. Fakt ten uzasadniono brakiem dla mnie pełnego etatu. Chciałabym się dowiedzieć, czy decyzja w sprawie doboru nauczyciela do zwolnienia podlega zaskarżeniu? (K.J., Słupsk)

Tak, kryteria wyboru konkretnego nauczyciela do zwolnienia podlegają kontroli sądowej. Oznacza to, że w razie sporu sądowego pozwany pracodawca jest zobowiązany do ich wskazania, natomiast nauczyciel może je kwestionować jako np. dyskryminujące.

Potwierdza to orzecznictwo sądowe. W wyroku Sądu Najwyższego z  11 stycznia 2005 r. (I PK 159/04) SN wskazał kryteria, którymi powinien kierować się dyrektor w razie konieczności zwolnień nauczycieli w trybie art. 20 Karty Nauczyciela. Zdaniem sądu powinny one być one obiektywne, niedyskryminujące i uwzględniać dorobek zawodowy nauczyciela, kwalifikacje zawodowe. Nie bez znaczenia jest również praktyka w nauczaniu danego przedmiotu. Jeżeli więc konieczność rozwiązania stosunku pracy z nauczycielem wynika np. ze zmniejszenia liczby godzin nauczania danego przedmiotu, to dyrektor, dokonując wyboru osoby do zwolnienia, powinien w pierwszej kolejności uwzględnić okres nauczania danego przedmiotu przez poszczególnych nauczycieli. W tej sprawie znaczenie ma wyrok z 12 marca 2010 r. ( II PK 279/2009 ), w którym Sąd Najwyższy uznał – cytujemy – „(…) wprawdzie polityka kadrowa należy do kompetencji dyrektora szkoły, ale w jej ramach należy uwzględnić, że stosunki pracy na podstawie mianowania wyróżniają się szczególną ochroną. Rozwiązanie takiego stosunku pracy jest możliwe w ściśle określonych przypadkach, w przypadku nauczyciela wtedy, kiedy rzeczywiście nie ma możliwości przydzielenia mu odpowiedniej ilości godzin. Dlatego też przydzielenie zajęć innym nauczycielom w ramach godzin ponadwymiarowych, które mogłyby uzupełnić obowiązkowe pensum nauczyciela zwalnianego z pracy, może budzić wątpliwości – w szczególności, gdy do pensum brakuje 2 godzin. Jeśli przyczyna takiej decyzji dyrektora nie jest uzasadniona szczególnie ważnymi przyczynami, trudno uznać, że niemożność dalszego zatrudniania rzeczywiście występuje”.

Podstawa prawna

art. 20 Karty Nauczyciela

Joanna Skrobisz

Chcesz wiedzieć więcej? Czytaj Głos Nauczycielski (nr 39, e-wydanie)

Pozostałe artykuły w numerze 39/2021:

• Pełnym Głosem: Atrakcje, ale dla kogo?
• Felieton: Trzeba się ubezpieczyć
• Konkurs Nauczyciel Roku 2021. Obydwa konkursy są dla nieprzeciętnych nauczycieli i większość zgłoszeń była nieprzeciętna
• Atrakcje Czarnka dla nauczycieli: Pensum większe o cztery godziny plus osiem godzin pracy na rzecz szkoły
• Prezydium ZG ZNP: Odrzucamy pomysły MEiN dotyczące zmian w pragmatyce zawodowej
• MEiN policzyło koszty podniesienia pensum. Widać, kto za to zapłaci…
• Felieton: Byle do października
• 22 godziny pensum to utrata pracy przez kilkadziesiąt tysięcy nauczycieli
• Tajna Organizacja Nauczycielska – kryptonim podziemny Związku Nauczycielstwa Polskiego w latach 1939-1945
• Przypominamy ważne wydarzenia dla historii Polski i dla ZNP
• Dyrektor apeluje do rodziców: Szanujmy nauczycieli, prowadźmy wspólny dialog, nauczycieli jest coraz mniej
• I Ogólnopolska Konferencja Nauczycieli Humanistów (4 września br.)
• Dyrektor szkoły zawodowej: Uczniowie zamiast lekcji fizyki mają geografię
• Tyfloterapia w praktyce nauczyciela wspomagającego. Współpraca między rodzicami, nauczycielami i poradnią (2)
• Półka z książkami: Na arktycznym Szlaku
• Awans zawodowy. Nauczyciel kontraktowy rozpoczyna staż
• Bliżej prawa: Przed i po zdrowotnym