Pytanie do eksperta. Urlop zdrowotny a posiadanie roli


Jestem nauczycielem zatrudnionym na terenie wsi i jednocześnie właścicielką gospodarstwa rolnego. Zamierzam skorzystać z urlopu dla poratowania zdrowia. Chciałabym się dowiedzieć, czy posiadanie gospodarstwa rolnego nie stoi na przeszkodzie do skorzystania z tego urlopu? (D.F., Wilczkowice)

Właściciel gruntów rolnych o powierzchni powyżej 1 ha przeliczeniowego z punktu widzenia prawa jest osobą prowadzącą działalność rolniczą, a tym samym działalność zarobkową w rozumieniu art. 73 ust. 7 Karty Nauczyciela, co z kolei wyklucza udzielenie urlopu dla poratowania zdrowia. Jeżeli jednak nauczyciel wydzierżawi gospodarstwo, wówczas będzie możliwe udzielenie urlopu zdrowotnego.

Posiadanie gospodarstwa rolnego ma więc duże znaczenie, jeśli chodzi o możliwość (brak możliwości) skorzystania z urlopu dla poratowania zdrowia. Wprawdzie dotyczy to w większości nauczycieli zatrudnionych na wsi, ale może zdarzyć się, że także nauczyciele pracujący w miastach będą posiadaczami gospodarstw rolnych. W przypadku gdy nauczyciel posiadający gospodarstwo rolne wystąpi o udzielenie takiego urlopu, dyrektor będzie miał nie lada problem do rozwiązania. W tym przypadku pracodawca powinien otrzymać od nauczyciela informację o wielkości gospodarstwa. Jeżeli jego powierzchnia będzie przekraczała 1 ha przeliczeniowy, to prawo stanowi, że jest to równoznaczne z prowadzeniem działalności gospodarczej. Dlaczego? Bo rolnikiem jest osoba fizyczna, pełnoletnia, zamieszkująca oraz prowadząca na terytorium Polski osobiście i na własny rachunek działalność rolniczą w będącym w jej posiadaniu gospodarstwie rolnym, w tym również w ramach grupy producentów rolnych, a także osoba, która przeznaczyła grunty prowadzonego przez siebie gospodarstwa rolnego do zalesienia (art. 6 pkt 1 ustawy z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników).

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 1 wymienionej wyżej ustawy rolnik, którego gospodarstwo obejmuje obszar użytków rolnych powyżej 1 ha przeliczeniowego, podlega ubezpieczeniu wypadkowemu, chorobowemu i macierzyńskiemu rolników. Wyłączenie spod ubezpieczenia rolników osób, które podlegają innemu ubezpieczeniu społecznemu, w przypadku nauczycieli z tytułu stosunku pracy, nie oznacza, że nie prowadzą oni działalności rolniczej. Zgodnie bowiem z art. 38 ust. 1 tej ustawy właściciel gruntów zaliczonych do użytków rolnych lub dzierżawca takich gruntów, jeżeli dzierżawa jest zarejestrowana w ewidencji gruntów i budynków, prowadzi działalność rolniczą na tych gruntach.

Oznacza to, że właściciel gruntów rolnych o powierzchni powyżej 1 ha przeliczeniowego z punktu widzenia prawa jest osobą prowadzącą działalność rolniczą, a tym samym działalność zarobkową w rozumieniu art. 73 ust. 7 KN. Co z kolei – powtórzmy – wyklucza udzielenie urlopu dla poratowania zdrowia. Jeżeli jednak nauczyciel wydzierżawi gospodarstwo, wówczas nie będzie traktowany jak osoba prowadząca działalność rolniczą i będzie możliwe udzielenie urlopu zdrowotnego.

Podstawa prawna

>> art. 73 Karty Nauczyciela

>> ustawa z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz.U. z 2019 r. poz. 299 ze zm.)



Joanna Skrobisz

 

Więcej prawnych pytań i odpowiedzi – GN nr 7 (e-wydanie)



Pozostałe artykuły w numerze 7/2020: