Jestem nauczycielem zatrudnionym na terenie wsi i jednocześnie właścicielką gospodarstwa rolnego. Zamierzam skorzystać z urlopu dla poratowania zdrowia. Chciałabym się dowiedzieć, czy posiadanie gospodarstwa rolnego nie stoi na przeszkodzie do skorzystania z tego urlopu? (D.F., Wilczkowice)
Właściciel gruntów rolnych o powierzchni powyżej 1 ha przeliczeniowego z punktu widzenia prawa jest osobą prowadzącą działalność rolniczą, a tym samym działalność zarobkową w rozumieniu art. 73 ust. 7 Karty Nauczyciela, co z kolei wyklucza udzielenie urlopu dla poratowania zdrowia. Jeżeli jednak nauczyciel wydzierżawi gospodarstwo, wówczas będzie możliwe udzielenie urlopu zdrowotnego.
Posiadanie gospodarstwa rolnego ma więc duże znaczenie, jeśli chodzi o możliwość (brak możliwości) skorzystania z urlopu dla poratowania zdrowia. Wprawdzie dotyczy to w większości nauczycieli zatrudnionych na wsi, ale może zdarzyć się, że także nauczyciele pracujący w miastach będą posiadaczami gospodarstw rolnych. W przypadku gdy nauczyciel posiadający gospodarstwo rolne wystąpi o udzielenie takiego urlopu, dyrektor będzie miał nie lada problem do rozwiązania. W tym przypadku pracodawca powinien otrzymać od nauczyciela informację o wielkości gospodarstwa. Jeżeli jego powierzchnia będzie przekraczała 1 ha przeliczeniowy, to prawo stanowi, że jest to równoznaczne z prowadzeniem działalności gospodarczej. Dlaczego? Bo rolnikiem jest osoba fizyczna, pełnoletnia, zamieszkująca oraz prowadząca na terytorium Polski osobiście i na własny rachunek działalność rolniczą w będącym w jej posiadaniu gospodarstwie rolnym, w tym również w ramach grupy producentów rolnych, a także osoba, która przeznaczyła grunty prowadzonego przez siebie gospodarstwa rolnego do zalesienia (art. 6 pkt 1 ustawy z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników).
W myśl art. 7 ust. 1 pkt 1 wymienionej wyżej ustawy rolnik, którego gospodarstwo obejmuje obszar użytków rolnych powyżej 1 ha przeliczeniowego, podlega ubezpieczeniu wypadkowemu, chorobowemu i macierzyńskiemu rolników. Wyłączenie spod ubezpieczenia rolników osób, które podlegają innemu ubezpieczeniu społecznemu, w przypadku nauczycieli z tytułu stosunku pracy, nie oznacza, że nie prowadzą oni działalności rolniczej. Zgodnie bowiem z art. 38 ust. 1 tej ustawy właściciel gruntów zaliczonych do użytków rolnych lub dzierżawca takich gruntów, jeżeli dzierżawa jest zarejestrowana w ewidencji gruntów i budynków, prowadzi działalność rolniczą na tych gruntach.
Oznacza to, że właściciel gruntów rolnych o powierzchni powyżej 1 ha przeliczeniowego z punktu widzenia prawa jest osobą prowadzącą działalność rolniczą, a tym samym działalność zarobkową w rozumieniu art. 73 ust. 7 KN. Co z kolei – powtórzmy – wyklucza udzielenie urlopu dla poratowania zdrowia. Jeżeli jednak nauczyciel wydzierżawi gospodarstwo, wówczas nie będzie traktowany jak osoba prowadząca działalność rolniczą i będzie możliwe udzielenie urlopu zdrowotnego.
Podstawa prawna
>> art. 73 Karty Nauczyciela
>> ustawa z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz.U. z 2019 r. poz. 299 ze zm.)
Joanna Skrobisz
Więcej prawnych pytań i odpowiedzi – GN nr 7 (e-wydanie)
Pozostałe artykuły w numerze 7/2020:
- Pełnym głosem. Kto za, kto przeciw?
- Felieton. Wypaleni nauczyciele
- Kiedy wybory prezydenckie? Marszałek Sejmu zdecydowała…
- Nauczycielu, jaką podwyżkę otrzymasz w 2020 r.? O tym właśnie decyduje Sejm
- Zmiany w statucie to pokłosie doświadczeń z poprzedniej kadencji. Czeka nas ciężka praca, ale ją wykonamy
- Nauczanie o Holokauście – seminarium dla nauczycieli towarzyszyło obchodom wyzwolenia KL Auschwitz
- Walka trwa! Manifestacja pod hasłem „8 kwietnia, pamiętamy” w Szczecinie
- Rodzice nie mogą nagrywać nauczycieli bez ich zgody – czy są wyjątki od tej zasady?
- Tzw. podatek od cukru zapewni dofinansowanie sportu dzieci i młodzieży
- Przedstawiamy fragment książki „25 lekcji o edukacji i demokracji”, w którym mowa jest m.in. o nauczycielach z TON
- MEN otwiera się na akcję RPO #zadaNIEdomowe. Zleci przygotowanie odpowiedniego poradnika
- Coraz więcej pytań kierowanych do UODO dotyczy umieszczania wizerunku dzieci w internecie
- Innowacja pedagogiczna w szkole
- Oszczędności to nie tylko koniec darmowych biletów dla uczniów
- Co-sleeping, lunatykowanie i tzw. zespół niespokojnych nóg – o tym i nie tylko przeczytasz…
- Awans zawodowy. Nauczyciel bibliotekarz i jego awansowa teczka
- Centrum moich badań jest polski Lwów oraz polskie dziedzictwo narodowe w tym mieście i w okolicy
- Bliżej prawa – Casus. Możliwość kontynuowania absencji w pracy związanej z chorobą