Świat umiera, a my nawet tego nie zauważamy. Nie zauważamy, że świat staje się zbiorem rzeczy i wydarzeń, martwą przestrzenią, w której poruszamy się samotni i zagubieni, miotani czyimiś decyzjami…
1.
Pierwsze zdjęcie, jakie świadomie przeżyłam, to zdjęcie mojej matki, jeszcze zanim mnie urodziła. (…)
Na tym zdjęciu nic się nie dzieje, to fotografia stanu, nie procesu. Kobieta jest smutna, zamyślona, jakby nieobecna.
Kiedy ją potem pytałam o ten smutek – a robiłam to wiele razy, żeby zawsze usłyszeć to samo – mama odpowiadała, że jest smutna, bo jeszcze się nie urodziłam, a ona już do mnie tęskni.
– Jak możesz do mnie tęsknić, skoro mnie jeszcze nie ma? – pytałam. Wiedziałam już, że tęskni się za kimś, kogo się utraciło, że tęsknota jest efektem straty.
– Ale może też być odwrotnie – odpowiadała. – Jeżeli się do kogoś tęskni, to on już jest.
Ta krótka wymiana zdań gdzieś na zachodniej polskiej prowincji pod koniec lat sześćdziesiątych XX wieku, wymiana zdań między moją mamą i mną, jej małym dzieckiem, utkwiła mi na zawsze w pamięci i dała zapas mocy na całe życie. Wyniosła bowiem moje istnienie poza zwyczajną materialność świata i przypadkowość, poza przyczynę i skutek oraz prawa prawdopodobieństwa. Umieściła je niejako poza czasem, w słodkim pobliżu wieczności. Zrozumiałam moim dziecięcym umysłem, że jest mnie więcej, niż sobie do tej pory wyobrażałam. I nawet jeżeli powiem: „Jestem nieobecna”, to i tak na pierwszym miejscu znajduje się: „Jestem” – najważniejsze i najdziwniejsze słowo świata.
W ten sposób niereligijna młoda kobieta, moja mama, dała mi coś, co kiedyś nazywano duszą, a więc wyposażyła w najlepszego na świecie czułego narratora.
(…)
Olga Tokarczuk
Laureatka literackiej nagrody Nobla 2018
Cały tekst – GN nr 51-52 (e-wydanie)
Pozostałe artykuły w numerze 51-52/2019:
- pełnym głosem. Nie wierzcie im, czytajcie Kartę
- Nauczycielska ustawa zawodowa zagrożona?
- Felieton. Stan likwidacji
- Żaden związek nie może proponować likwidacji Karty Nauczyciela. My jej bronimy i będziemy bronić!
- Ludzie muszą zrozumieć, że przyszłość ich dzieci zależy od nas, nauczycieli
- Urlopy dla poratowania zdrowia: trudniej złożyć odwołanie od orzeczenia
- Wyniki PISA są świetne – nie możemy tego popsuć!
- Zależy mi, żeby moi uczniowie patrzyli dalej niż sala lekcyjna
- Opinia MEN: Wyjazd z uczniami w ramach czasu pracy nauczycieli
- W szkole obowiązkowo o klimacie! Nie można czekać
- Walka okupanta niemieckiego z polską inteligencją – 80 lat temu miała miejsce Zweite Sonderaktion Krakau
- Wyzwanie Moon Camp Discovery – zgłoś projekt do 31 stycznia 2020 r.
- Jedyny taki przegląd. XXIV Ogólnopolska Scena Prezentacji Artystycznych Realizacji OSPAR 2019
- Gminom brakuje pieniędzy na oświatę, ale niektóre łatają budżety pieniędzmi z subwencji
- W naszych klasach przybywa uczniów z doświadczeniem migracji. Musimy być na to przygotowani
- Świąteczny kiermasz w Szkole Podstawowej nr 19 w Rybniku
- Awans zawodowy. Refleksje nauczycieli, którzy są już po egzaminie lub rozmowie
- Awans zawodowy. Obowiązki opiekuna stażu
- W świecie emocji. Jak sobie z nimi radzić?
- XXI Mistrzostwa Polski Pracowników Oświaty w Badmintonie im. Wiesława Drewicza
- Pytania do eksperta. Kontrola wykorzystywania zwolnień
- Casus. Jak uzyskać urlop zdrowotny – procedura krok po kroku