Jestem nauczycielem szkoły podstawowej. Z uwagi na długotrwałą chorobę i związane z tym zwiększone koszty wystąpiłam o zapomogę zdrowotną. Chciałabym się dowiedzieć, czy w przypadku jej przyznania i wypłacenia będzie ona zwolniona z podatku i ze składek na ZUS? (G.H., Sulęcin)
Zapomoga zdrowotna wypłacana nauczycielom z funduszu zdrowotnego w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych jest zwolniona ze składek na ZUS i z podatku dochodowego od osób fizycznych.
Pomoc zdrowotna dla nauczycieli jest uregulowana w art. 72 Karty Nauczyciela. Przepis ten ustala, że oprócz świadczeń z ubezpieczenia zdrowotnego organy prowadzące szkoły przeznaczają corocznie w budżetach odpowiednie środki finansowe z przeznaczeniem na pomoc zdrowotną nauczycieli, którzy korzystają z opieki zdrowotnej. Zapomogi zdrowotne są udzielane na wniosek nauczyciela i przeznaczane na pokrycie kosztów leczenia, zakupu sprzętu rehabilitacyjnego czy zakupu leków.
Przeznaczenie środków finansowych zagwarantowanych w budżetach organów prowadzących na pomoc zdrowotną szczegółowo określają regulaminy. Z tych środków mogą korzystać m.in. nauczyciele:
>> u których stwierdzono chorobę zawodową czy chorobę przewlekłą –wymagające stałego przyjmowania leków, stosowania odpowiedniej diety czy stałych konsultacji lekarskich;
>> którzy w wyniku wypadku czy choroby zawodowej wymagają zakupu sprzętu rehabilitacyjnego, środków opatrunkowych czy leczenia specjalistycznego;
>> którzy objęci są długotrwałym leczeniem pozaszpitalnym.
Art. 21 ust. 1 pkt 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwalnia z opodatkowania zapomogi, które otrzymał pracownik w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych, długotrwałej choroby lub śmierci.
Ustawa podatkowa nie zawiera jednak definicji zapomogi, jak i długotrwałej choroby. Dlatego też należy w tym przypadku korzystać ze słownika języka polskiego.
Zapomoga jest to jednorazowe świadczenie pieniężne, której celem jest wsparcie finansowe osoby, która z ważnych przyczyn znalazła się w trudnej sytuacji życiowej.
Długotrwała choroba to taka, która wymaga długotrwałego leczenia w sposób stały lub przez długi okres, mająca długotrwały przebieg. Z medycznego punktu widzenia długotrwała choroba to choroba przewlekła, nieuleczalna, wrodzona.
Z kolei z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyłącza się zapomogi losowe, które zostały wypłacone w przypadku m.in. indywidualnych zdarzeń losowych lub długotrwałej choroby – na podstawie § 2 ust. 1 pkt 22 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.
Podstawa prawna
>> ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 1387 ze zm.)
>> rozporządzenie ministra pracy i polityki socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz.U. z 2017 r. poz. 1949)
Joanna Skrobisz
Więcej prawnych pytań i odpowiedzi – GN nr 45-46 (e-wydanie)
Pozostałe artykuły w numerze 45-46/2021:
- Pełnym głosem. Czas na jasne deklaracje
 - Felieton. Tylko dla zaszczepionych
 - Edukacja. Spotkanie ZNP z liderem i parlamentarzystami PO
 - Kolejny lockdown w oświacie to ostateczność – zapewniają rządzący politycy
 - Tak resort edukacji odpowiada ZNP: Podnosząc pensum, podnosimy prestiż
 - Spotkanie oświatowych związków w sprawie przygotowań do rozmów z premierem oraz ministrem edukacji
 - Alfabet Dariusza Martynowicza – Nauczyciela Roku 2021
 - Nie rozumiemy, dlaczego rząd nie chce korzystać z naszego doświadczenia w prowadzeniu telefonu zaufania 116 111
 - Edukacja obywatelska potrzebna od zaraz
 - Udział Związku w działaniach Naczelnego Komitetu Narodowego i w walce o niepodległość Polski (1914-1918)
 - XVIII Dzień Związkowca. Śląsk celebruje wspólnotę związkową
 - Felieton. Absurd goni absurd
 - Dostałam oświadczenia, w których rodzice insynuowali, że pobieram w szkole wymazy na COVID-19
 - Ważny, poruszający… „Śmierć Zygielbojma” Ryszarda Brylskiego już na ekranach kin
 - Instytut Bezpieczeństwa Społecznego: Spodziewamy się rozwoju radykalizacji poglądów i postaw w Polsce
 - Emocje – balast czy supermoce? Jak radzić sobie ze strachem przed globalnymi procesami
 - Proszę powtórzyć! Cykl o dykcji dla nauczycieli (2)
 - Felieton. Polska ortografia jest dobrowolna
 - Felieton. Kolejna krucjata pana Czarnka
 - Szkolni koordynatorzy programu UODO szkolili się online (27- 28 października br.)
 - Nauczyciel wiedzy o społeczeństwie i historii: Brak jasnego przekazu nowego przedmiotu budzi nieufność
 - Awans zawodowy. Nauczyciele pytają – ekspert odpowiada (2)
 - VII Mistrzostwa Polski Nauczycieli i Pracowników Oświaty w Wędkarstwie Spławikowym – Ostróda 2021
 - Casus. Wcześniejsze rozwiązanie umowy o pracę