Jak zaktywizować grupę uczniów i uczennic podczas lekcji? Chyba najczęściej wybieraną metodą jest burza mózgów. Czy rzeczywiście jest tak efektywna, jak się powszechnie uważa?
Burza mózgów jest metodą, która ma służyć kreatywnemu rozwiązywaniu problemów przez zespół. Bywa jednak stosowana niezgodnie z jej celem. Na przykład wykorzystanie jej do zdefiniowania pojęcia jest niezwykle ryzykowne. Przecież to nie grupa decyduje o znaczeniu używanych terminów w dziedzinie matematyki, fizyki czy biologii.
Burza mózgów
Twierdzi się, że burza mózgów jest sposobem tworzenia bardziej kreatywnych pomysłów i rozwiązań problemów przez grupę, dającą lepsze efekty niż indywidualna praca osób, które daną grupę tworzą (Garstka, 2016, s. 321-324). Metoda opracowana przez Alexa F. Osborna w latach 40., a spopularyzowana w latach 50. XX w. była poddawana krytycznym ocenom już wtedy. Nie przeszkodziło to, by włączyć metodę do edukacji warsztatowej dorosłych, pracy zespołów w biznesie i do nauczania szkolnego. A co mówią wyniki badań? Okazuje się, że (Jarmuż, 2020, s. 76 i nast.):
>> indywidualne rozwiązywanie problemów w porównaniu z grupową burzą mózgów skutkowało: (1) większą liczbą pomysłów, (2) ich większą różnorodnością, (3) ich lepszą jakością. Jak zauważa Richard Wiseman, „wniosek jest taki, że przez ponad 70 lat osoby stosujące metodę burzy mózgów niechcący tłumiły swoją kreatywność, zamiast ją wzmagać. Przy wysiłku zespołowym ludziom nie starcza mobilizacji, by poświęcić nań tyle czasu i energii, ile wymaga opracowanie nowych rozwiązań, i zazwyczaj kończy się na pracy na pół gwizdka i myśleniu schematami” (Wiseman, 2012, s. 122);
>> po wstępnej burzy mózgów w grupie twórcy pomysłów i słuchacze (obserwatorzy niebiorący w niej udziału), którzy mieli zapamiętywać słyszane pomysły, uzyskiwali następnie lepsze wyniki w pracy indywidualnej;
>> duże grupy osiągają gorsze wyniki niż małe w burzy mózgów;
>> obecność eksperymentatora/zwierzchnika/nauczyciela pogarszała wyniki burzy mózgów.
(…)
Tomasz Garstka
psycholog
Cały tekst – GN nr 18-19 (e-wydanie)
Pozostałe artykuły w numerze 18-19/2021:
- Pełnym głosem. Kto się cieszy z powrotu?
- Felieton. Lekcje w bramie
- Plan znoszenia lockdownu w szkołach. Od 29 maja br. cała oświata pracuje stacjonarnie
- Pamiętajmy i wychowujmy. XXXVI Nauczycielskie Dni Pamięci i Pokoju
- MEiN planuje rewolucję w systemie wynagradzania. Wraca propozycja wyższego pensum
- Pomocy psychologicznej może potrzebować nawet co drugi nauczyciel
- Do 2024 r. na egzaminach ma być łatwiej. MEiN przedstawiło plany na kolejne lata
- Nauczyciele stracą terminy szczepień przeciw COVID-19 przez egzaminy? I co z pracownikami administracji?
- Katarzyna Topolewska: Jeżeli nauczyciele są w dobrej kondycji psychofizycznej, to dużo łatwiej jest im pracować z uczniami
- Felieton. Mgła covidowa
- Edukacja klimatyczna stała się kluczowym wyzwaniem dla całego świata
- Im później uczniowie wrócą do szkół, tym większe będą problemy z kondycją psychiczną
- Nie żyje twórca reformy edukacji z 1999 r. – prof. Mirosław Handke
- Okręg Łódzki ZNP po rozmowach z władzami miasta: „Organ prowadzący zmniejszył planowaną redukcję etatów”
- Pozytywnie oceniamy to, jak sprawnie nauczyciele przystosowali się do nowych warunków pracy. Ale co dalej?
- Temat na czasie. Wsparcie dla dzieci i osób dorosłych w kryzysach psychicznych
- Rozpadły się zespoły klasowe, czeka nas bardzo poważna praca nad integracją klas
- Felieton. Nie wychodzimy z pracy
- Polski odcisk palca w badaniach nad szczepionkami
- Stan czytelnictwa w Polsce w 2020 r. Najlepszy wynik od sześciu lat. Efekt pandemii?
- Mogliśmy częściej chodzić do szkoły. Może należało dać szkołom wolną rękę w organizacji nauczania hybrydowego
- Konferencja online. Wpływ pandemii COVID-19 na kondycję psychospołeczną młodzieży
- Targi Edukacyjne w Poznaniu #online – 7-8 maja br.
- Nauczyciele i pracownicy Zespołu Szkół w Latowiczu odetchnęli z ulgą. Jest nowy dyrektor
- Awans zawodowy. Zanim staniesz przed komisją…
- Badanie w szkole. Jak odżywanie oraz tryb życia wpływają na masę ciała dzieci i młodzieży
- Casus. Uwzględnianie zgody lub wniosku nauczyciela przy przekształceniu lub wypowiedzeniu stosunku pracy
- Pytania do eksperta. Prawo do świadczeń socjalnych