1 września przed pomnikiem TON w Warszawie – apel pamięci bohaterów II wojny światowej i tajnego nauczania


Tradycji stało się zadość i podczas pandemii. Jak co roku spotkaliśmy się w dniu inauguracji roku szkolnego i w 81. rocznicę napaści wojsk hitlerowskich na Polskę – przed pomnikiem TON na warszawskim Powiślu

Uroczysty apel pamięci przed pomnikiem Nauczycieli Tajnego Nauczania zorganizowały 1 września br. Biuro Edukacji m.st. Warszawy oraz Okręg Mazowiecki Związku Nauczycielstwa Polskiego.

Ewa Zielińska, sekretarz Zarządu Okręgu Mazowieckiego ZNP, rozpoczęła spotkanie od pokłonienia się wielkiej nieobecnej, jedynej żyjącej nauczycielce tajnego nauczania na Mazowszu Halinie Duczmal-Pacowskiej (ur. 1924), która z powodu podeszłego wieku i stanu zdrowia nie mogła uczestniczyć w uroczystości.

– Polscy nauczyciele byli bohaterami II wojny światowej – podkreśliła Ewa Zielińska. – Mimo grożących kar za nielegalne nauczanie nie porzucili swego powołania i przez cały okres wojny służyli uczniom. Była to bardzo skuteczna forma walki z okupantem.

Zasięg tajnego nauczania w Polsce był fenomenem na skalę europejską. Szacuje się, że było nim objętych ok. 2 mln uczniów i studentów. W konspiracyjnym nauczaniu uczestniczyło kilkanaście tysięcy nauczycieli i wykładowców. Wielu z nich zapłaciło najwyższą cenę za udział w tajnym nauczaniu.

Według szacunków zmarłego w bieżącym roku prof. Mariana Walczaka, historyka, prezesa ZNP w latach 1964-1972, w czasie II wojny światowej straciło życie w obozach koncentracyjnych, więzieniach gestapo i egzekucjach ok. 9 tys. nauczycieli i ok. 640 profesorów, docentów i asystentów. Wielu z nich łączyło tajne nauczanie z walką z karabinem w ręku w oddziałach AK.

– Dlatego naszym prawem i przywilejem jest kultywowanie pamięci o nich – nauczycielach Tajnej Organizacji Nauczycielskiej – podkreślał Tomasz Korczak, prezes Okręgu Mazowieckiego ZNP. – Byli cichymi bohaterami tamtych czasów. Budowali wspaniałe postawy i rozbudzali patriotyzm w sercach swoich uczniów. Czerpmy z ich działań wzór i bierzmy przykład z oddania dla ojczyzny.

(…)

Cały artykuł – tylko w Głosie (nr 37-38, e-wydanie)



Witold Salański



Pozostałe artykuły w numerze 37-38/2020: