Dr Halina Duczmal-Pacowska ma dziś 97 lat, ale wciąż żywo wspomina lata okupacji niemieckiej. Nie brakowało w nich bowiem dramatycznych przeżyć i trudnych wyzwań związanych z tajnym nauczaniem
Pani Halina jest dziś jedyną żyjącą nauczycielką tajnego nauczania w województwie mazowieckim. Urodziła się w 1923 r. w Krotoszynie. Ojciec Jan Duczmal ukończył farmację i pracował w aptece, i to w Szwajcarii, ale gdy w 1918 r. Polska odzyskała niepodległość, odkrył w sobie nauczycielskie powołanie i zaczął uczyć chemii, fizyki, a także biologii w krotoszyńskim gimnazjum. A w domu pilnował, żeby i córka nieustannie pogłębiała wiedzę.
Ale jej edukację – już jako 16-letniej gimnazjalistki – przerwał 1 września 1939 r. Adolf Hitler. Okupanci włączyli Wielkopolskę wraz z Krotoszynem do Rzeszy i zarządzili akcję Heim ins Reich („Powrót do Rzeszy”). Miała ona na celu przesiedlenie ludności pochodzenia niemieckiego z ZSRR, Rumunii i krajów bałtyckich do III Rzeszy. Żeby zrobić im miejsce, Niemcy zaczęli wysiedlać Polaków z terenów uznanych za niemieckie, m.in. z Wielkopolski.
(…)
Witold Salański
Więcej – GN nr 46-47 (e-wydanie)
Pozostałe artykuły w numerze 46-47/2020:
- Felieton: Laptopy się skończyły
- Joe Biden 46. prezydentem USA
- Lockdown w oświacie. Cena za spóźnione reakcje rządzących?
- Nauczyciele na protestach. MEN straszy konsekwencjami, ZNP odpowiada: Nie damy się zastraszyć
- Kto otrzyma 500 zł na naukę zdalną? MEN zdradziło szczegóły projektu
- Dyscyplinarki w Sejmie. Opozycja obawia się prześladowania nauczycieli za poglądy
- MEN zachęca gminy do prywatyzacji małych szkół? Resort dzieli subwencję
- Naukowcy alarmują: Szkoły to również źródło rozprzestrzeniania wirusa. Niestety!
- Mam wrażenie, że działania w Polsce są proponowane ad hoc. Brakuje strategii wyprzedzającej
- Nauczycielka po covidzie: Szkoły od września powinny pracować hybrydowo
- „Jutro w szkole. Szkoła jutra”. Konferencja online Fundacji Orange
- Zdaniem nauczyciela. Rodzicielskie hospitacje
- Szkoła musi odgrywać ważną rolę w wychowaniu obywatelskim
- Złość mnie trzyma przy życiu
- Dyrektor LO: Zamiast pracować z domu, inwestujemy w sprzęt do nauczania hybrydowego
- W świecie emocji. Jak sobie z nimi radzić?
- Sprawdzam! Edukacja oparta na dowodach (21). Uczenie uczenia się
- Awans zawodowy. Nauczyciele pytają, ekspert odpowiada. Kto pyta, nie błądzi
- Nauka jest ciekawa. Program Klub Młodego Odkrywcy ma już 18 lat
- Awans zawodowy. Kontraktowy rozpoczyna staż – krok po kroku. Jak zostać mianowanym? Część II.
- Znamy zwycięzców XV Konkursu „Fizyczne Ścieżki”. Gratulujemy!
- Bliżej prawa. Casus. Umowa o pracę w szkole na preferencyjnych zasadach
- Bliżej prawa. Urlop uzupełniający, zaległy i bezpłatny w czasie pandemii