Powstanie Warszawskie było największym zrywem ruchu oporu w okupowanej przez Niemców Europie. Uczestniczyli w nim także polscy nauczyciele, członkowie Związku Nauczycielstwa Polskiego
Niewątpliwie bilans trwających 63 dni walk, od 1 sierpnia do 2 października 1944 r., był tragiczny. Zginęło – według różnych szacunków – od 18 do 20 tys. powstańców oraz 180 tys. cywilów. Warszawa została dosłownie zrównana z ziemią. Ponad 500 tys. mieszkańców Niemcy po zakończeniu walk wygnali z Warszawy. Jednak mimo tej tragedii dziś powstanie stanowi jeden z najistotniejszych dowodów na wolę walki Polaków o niepodległość kraju.
Uczestniczyli w tym zrywie także polscy nauczyciele, którzy podczas okupacji działali w Tajnej Organizacji Nauczycielskiej (TON to kryptonim ZNP), będącej częścią Polskiego Państwa Podziemnego. Działacze ZNP i członkowie ich rodzin walczyli w wielu powstańczych oddziałach. Warto przypomnieć, że także budynek Zarządu Głównego ZNP na Powiślu służył powstańcom podczas walk z Niemcami. Do dziś widoczne są ślady po pociskach na murach tego gmachu. I wreszcie trzeba pamiętać o tym, że Zygmunt Nowicki, ostatni przedwojenny prezes Związku i członek ścisłego kierownictwa TON, zginął 29 września 1944 r. w schronie zbombardowanym przez niemieckie lotnictwo. Maria Smulikowska, żona Juliana Smulikowskiego (1880-1934), współtwórcy i wiceprezesa ZNP, tak wspominała Nowickiego: „Nowicki Zygmunt, przybysz z Warszawy, opowiada o ruchu nauczycielskim w Królestwie od 1905 roku w Pilaszkowie rozpoczętym, siada z nami na werandzie naszej góralskiej chaty i śpiewa piosenki w języku litewskim (…). Julek mu wtóruje. I tak powstanie miłość braterska do grobowej deski. Nowicki ginie od bomby w 1944 roku na Żoliborzu”.
(…)
Dr Piotr Wierzbicki*
ZNP Kraków-Śródmieście
Więcej prawnych pytań i odpowiedzi – GN nr 33-34 (e-wydanie)
Pozostałe artykuły w numerze 33-34/2020:
- Felieton. Stado nowych urzędników
- Chaos w rządzie wokół powrotu dzieci do szkół
- Podwyżki. Wiemy, ile wyniesie wynagrodzenie zasadnicze nauczycieli od 1 września
- MEN przerzuca ciężar odpowiedzialności za zdrowie i życie uczniów oraz nauczycieli na dyrektora szkoły
- Izrael otworzył szkoły bez żadnego planu. Operacja zakończyła się katastrofą
- W wytycznych MEN słabo wybrzmiewa kwestia bezpieczeństwa nauczycieli
- Będziemy zalecać nauczycielom, żeby prowadzili lekcje w przyłbicach
- NIK krytykuje przygotowanie i wprowadzenie reformy edukacji
- Felieton. Dyrektor musi poczekać
- 76 lat temu wybuchło Powstanie Warszawskie. Pamiętajmy o jego bohaterach, w tym o nauczycielach
- W Jordanii, na Filipinach i w Egipcie władze atakują nauczycieli
- Bez służb sanitarnych nie podejmę żadnej decyzji
- CKE opublikowała wyniki egzaminu ósmoklasisty
- Powszechna edukacja hybrydowa jest mało realna do wdrożenia
- Prawie wszystkie samorządy kupiły uczniom laptopy w ramach „Zdalnej szkoły”
- Z wnioskami o pieniądze na 2020 r. należy się pospieszyć
- Sto la temu Związek zwracał uwagę, że szkoły są nie mniej potrzebne niż zastępy wojska
- Raport NIK. Samorządy lekceważą walkę z wadami postawy u uczniów
- Felieton. Ktoś za to zapłaci
- Jak dobrze wykorzystać urlop do regeneracji po zdalnym nauczaniu?
- Telewizja Dziewcząt i Chłopców: to był świat wspólnoty, świat kształtowania dobra, świat służenia innym
- Sprawdzam! Edukacja oparta na dowodach (16)
- Sierpień miesiącem (nie)trzeźwości. Tylko 162 gminy na 2477 zakazały nocnej sprzedaży alkoholu.
- Felieton. Wyskakiwać ze scenariuszy
- Jak gminy organizują dożywianie? NIK sprawdziła
- Awans zawodowy. Przed spotkaniem z komisją przeczytaj koniecznie…
- Srebrny jubileusz „Natury moich okolic” (1996- 2020)
- Casus. Możliwość skorzystania z urlopu płatnego i bezpłatnego w ciągu roku szkolnego
- Pytania do eksperta. Wymiar urlopu a wymiar czasu pracy